Leon van der Horst - IJmond

De "IJmond", een voormalig meetvaartuig van Rijkswaterstaat, van 105cm, schaal 1:25.

IJmond

De tekeningen van de "IJmond" komen van de N.V.M. (Nederlandse Vereniging van Modelbouwers).
Gekozen voor schaal 1:25. Dat geeft een model van iets meer dan één meter lang en een prima mogelijkheid voor het aanbrengen van details. Tevens blijft het model qua gewicht draagbaar en is makkelijk mee te nemen naar een vaarlokatie toe.

Op het moment van de bouw van dit model, was het origineel nog in de vaart bij Rijkswaterstaat en woonde ik zelf in Heemskerk. De "IJmond" had als vaargebied voornamelijk het gebied in en rond het Noordzee kanaal en was gestationeerd in één van de Rijksbinnenhavens te Velsen-Noord (noord zijde van het Noordzeekanaal). Qua afstand Heemskerk - Velsen-Noord goed te doen en we zijn daarom ook een aantal keren aan boord geweest om te meten en te fotograferen. Wij danken daarom ook Rijkswaterstaat en de toenmalige bemanning heel hartelijk voor deze mogelijkheden.

Voor de geïnteresseerden, klik hier. Let op: De foto's van de "IJmond" die op MijnAlbum.nl staan zit copyright op! Wilt u de foto's gebruiken doe dit dan met bronvermelding (zie watermerk op de foto's) en geef mij een bericht als u de foto's gaat gebruiken en voor welk doel.

Hout gekocht, plaat multiplex van 4-6mm dik en de spanten uitgewerkt. Deze staan op tekeningen altijd half getekend. Het gedeelte van de spanten gekopieerd en in spiegelbeeld op het hout gemonteerd tesamen met de originele zijde. Carbon papier eronder en dan overtrekken. De afdruk op het hout bijwerken en met de figuurzaag uitzagen.
Op onderstaande foto is goed te zien hoe die spanten op tekening staan.

Vervolgens de spanten omgekeerd op tafel uitgelijnd. Op de foto hieronder (linker foto) zijn duidelijk de extra uitsteeksels nog te zien. Deze dienen voor het perfect uitlijnen. Tevens is op die foto te zien dat twee spanten in het midden niet correct zijn. Deze zijn alsnog aangepast.

De beide dekdelen zijn ook bevestigd, waarna de romp dichtgemaakt kon worden. Dat is gedaan met latjes die zeer buigzaam zijn en balsa (bij de neus en hek van het schip).

De schroefas is aangebracht met een vetkamer erop gemonteerd. Deze vetkamer dient voor de smering van de schroefas én, nog veel belangrijker, voor het waterdicht houden van die schroefas.
Vlak daarboven een plateau gemonteerd voor de servo en boven het roer is op het dek een uitsparing gemaakt om in noodgevallen of voor reparatie doeleinden bij de stuurinrichting te kunnen komen.
Verder een plaat onderin waterpas geplaatst waarop ruimte is voor de accu, electromotor, vaartregelaar en overige elektronica.

De bovenbouw kan in zijn geheel eraf gehaald worden en geeft een ruime toegang tot het binnenwerk van het model. De opening is omgeven door een rand die water tegen houdt voor het geval dat op het dek komt. Je wilt dat water niet binnen hebben.

De twee dekken zijn voorzien van een tekening van de spanten die eronder zitten. Op deze wijze kun je zien waar een spant eronder zit om het dek vast te nagelen. Uiteraard is het dek ook gelijmd, de spijkers zorgen voor extra vastigheid en het op de plaats houden van de dekken met de juiste rondingen.

Daarna tijd voor plamuren en polyesteren!

Helaas hebben we niet meer foto's gemaakt van de tussenfases (polyesteren, plamuren en opbouw maken). Het resultaat ziet u rechts.

De romp is voorzien van polyester en is geplamuurd en geschuurd tot een glad geheel. De beide dekken op de romp zijn bekleed met aluminium en tevens is ook de gehele opbouw gemaakt van aluminium. We hadden daar eerder zeer goede ervaringen mee met de "Happy Hunter".

Een aantal details zijn ook zichtbaar: Relingen, bolders, deuren, raamkozijnen, kimkielen, zelfs een beting en het vreemde hekje op het achterdek. Een extra detail: De deur vooraan bij de trap kan open en daarachter komt de aan/uit schakelaar te zitten.

Nog net te zien, het roer is gemonteerd en tevens de gekochte schroef.

De romp in de (originele) kleuren gespoten. We kregen enkele potjes verf die origineel op de "IJmond" zaten. Kort daarna kreeg de "IJmond" andere kleuren, vooral de kleur geel werd, zeg maar, lichtgevender. De blauwe biez die om de hele romp heen loopt is een electriciteitsdraad, het bleek de juiste maat te hebben. Hier op deze foto is deze net gelijmd en wordt door de lijmtangen vastgeklemd voor een goede hechting. Tevens is een stukje weathering aangevracht in de vorm van een meniekleur.  De 'werklui' aan boord hebben de roest met menie behandeld.

De electromotor is ook geplaatst. Deze motor is afkomstig van de autosloop, het is een ventilator motor, welke zeer veel voordelen heeft: Zeer krachtig, zeer goed ontstoord, heel goedkoop en betrouwbaar. De motor drijft via een tandradriem de schroefas aan waarop via tandwielen een vertraging van 1:3 is toegepast. De servo is ook gemonteerd, de elektronica kan erin en dan is het model klaar voor een eerste proefvaart, maar eerst nog trimmen met lood. Er blijkt weinig lood nodig te zijn, nadat ook de accu zijn plek heeft gevonden en alle elektronica aan boord is gehesen. Toegevoegd lood weegt totaal 1985 gram, de accu (gel accu van 12V / 7,2Ah) weegt 2555 gram. Het totale vaarklaar gewicht zal ik nog meten.

Dan de proefvaart, deze ging voortreffelijk. Het uitlijnen koste weinig moeite, vooral bereikt door alle zware dingen (accu en motor) zoveel mogelijk in het midden te plaatsen. Er kwam geen drup water naar binnen en de vaareigenschappen zijn uitstekend. De boegschroef doet zijn werk ook uitstekend. Wel even wennen om met één voortstuwingsschroef te varen. De voorgaande modellen van de "Smit Rotterdam",  "Happy Hunter" en "Flying Phantom" hebben allen een dubbele schroefaandrijving.

Hieronder en hiernaast enkele foto's van de proefvaart.

 

Hieronder enkele filmpjes van het model:

 

 

In de haven van de S.M.G. IJmond te Heemskerk (april 2009):

Te gast bij de H.M.B.C. te Den Haag i.v.m. hun 40-jarig bestaan op 27 juni 2009:

 

 

 

De "IJmond" is vandaag de dag, 2010, nog in bedrijf en wel bij Terschelling. Het schip is overgenomen door de familie Stoop en doen daar rondvaarten en zeehondentochten mee.

Klik hier of op de foto hieronder voor hun website.